DE MARKT
3400 aanbieders, 17.000 locaties en 20.000 gastouders voor 1 miljoen kinderen
Daarmee is de sector cruciaal zowel maatschappelijk als economisch. Hieronder de belangrijkste data van de sector op een rij.
De Markt
Sinds de invoering van de Wet Kinderopvang in 2005 is de sector gegroeid naar bijna 17.000 locaties waar rond het miljoen kinderen naar toe gaan. Dit aanbod wordt gerealiseerd door ongeveer 3.400 ondernemingen die een variëteit aan opvang aanbieden.
Er zijn verschillen in onder andere pedagogisch beleid, zoals Reggio Emilia, Antroposofisch, in religieuze achtergrond, in focus - bijvoorbeeld op sport of buitenleven - en in flexibiliteit, innovatie, wel of geen warme maaltijden, in samenwerking met scholen en VVE programma’s. Daarmee hebben ouders de keuze om die vorm van kinderopvang te selecteren die het beste bij hen en hun kind(eren) past.
Kerncijfers
Het sectorrapport van het Waarborgfonds Kinderopvang geeft een overzicht van de kerncijfers van de sector en de ontwikkeling daarvan over de afgelopen jaren.
De verhoging van de gemiddelde personeelslasten in 2019 is het resultaat van de invoering van de Wet IKK en heeft gevolgen voor de solvabiliteit en rentabiliteit. Door de personeelstekorten en het stijgende ziekteverzuim verwacht men dat bij veel aanbieders de rentabiliteit en solvabiliteit onder druk komen te staan.
De BV is de meest voorkomende vorm van rechtspersoon in de Nederlandse kinderopvang sector. De stichtingen zijn 15 % van het aanbod, maar doordat zij vaak grotere en meer locaties hebben, bieden deze ca. 37 % van het aantal kindplaatsen aan. In het overzicht zijn de BV’s met een 100% moederstichting meegenomen onder de stichtingen. Ongeveer 2.100 van de 3.400 aanbieders hebben 1 of 2 locaties.
Vormen van rechtspersonen
In de discussie rondom financiering van kinderopvang gaat het vaak over de rechtsvorm van de kinderopvangorganisaties. In het onderstaande overzicht staat de verdeling van rechtsvormen naar BV’s, Eenmanszaken, Stichtingen en overige.
Groeiende sector
Uit het bovenstaande blijkt dat het aantal locaties in de sector sinds 2016 met 28 % is gestegen, wat het verlies aan kindplaatsen bij gastouders ruimschoots compenseert. Het aantal kindplaatsen is sinds de invoering van de Wet kinderopvang in 2005 zelfs gestegen met 438.000 kindplaatsen, daarmee is het aanbod nu ruim 3 keer zo groot als in begin 2005.
Teneinde de groei over de afgelopen 18 jaar te realiseren, is er door de branche circa € 3 mld geïnvesteerd in nieuwe capaciteit. Sinds de invoering van de Wet kinderopvang worden er door de overheid geen subsidies meer verstrekt en zijn aanbieders aangewezen op reserves, eigen vermogen, banken en (particuliere) investeerders - veelal in combinatie - om de groei te kunnen financieren.
Met de wens om de toegankelijkheid van de kinderopvang te vergroten en de kinderopvang bijna gratis te maken voor werkende ouders, is er een volgende capaciteitsuitbreiding met 130.000 - 190.000 kindplaatsen noodzakelijk. Om die uitbreiding te realiseren is het invullen van ca 35.000 vacatures en het beschikbaar zijn in de sector van financiering van de benodigde € 1 - € 2 mld voor nieuwe locaties, een behoorlijke uitdaging.
